Sağlık Rehberi

Bu baskı neticesinde hafif (boyun tutulması gibi) ya da şiddetli ağrılar görülebilir. Bu tip ağrılar ve buna bağlı olarak boyun hareketlerinin kısıtlanması boyun fıtığı belirtileri arasında ilk sırada gelmektedir. İlerleyen boyun fıtığı, sinirler üzerindeki basıncı arttırdığında, el ve kollarda uyuşma, karıncalanma ve güç kaybı görülebilir. Boyun fıtığı için, diskin ya da disklerin ne kadar yer değiştirdiğine bağlı olarak boyun egzersizlerinden ameliyata kadar farklı tedavi yöntemleri bulunmaktadır.

Boyun Fıtığı Belirtileri

Boyun fıtığı hiç bir belirtiye yol açmadan ilerleyebilir. Başlangıç aşamasındaki fıtık ya da fıtıklar çevredeki kas ve sinirlere baskı yapmayabilir. Ancak fıtık ilerledikçe hafif ağrılar başlar, bilgisayar başında çalışmak zorlaşabilir, alışveriş poşeti ya da herhangi bir yük taşındığında boyun bölgesi ve sırtın üst bölümünde ağrılar görülebilir. Bu aşamada önlem alınmazsa disk yuvasından iyice çıkarak sinirlere ve kaslara baskıyı arttırır. Bu durumda boyun tamamen kilitlenebilir ve vücudu hareket ettirmek bile boyun bölgesinde şiddetli ağrılara neden olabilir. Boyun fıtığının yol açtığı ağrılar sadece boyunda değil, baskıya maruz kalan sinirin takip ettiği yoldaki kol, el, sırt, bel, omuz gibi bölgelerde de görülebilir. Sinir üzerindeki baskı nedeniyle ellerde, kollarda güç kaybı yaşanabilir ve uyuşma meydana gelebilir.

Başlangıç aşamasındaki boyun fıtığının genel belirtisi sık sık yaşanan “boyun tutulması”dır. Herhangi bir zorlama olmadan ya da hava koşullarına bağlayamadığınız boyun tutulmaları yaşıyorsanız bunun nedeni boyun fıtığı olabilir. Boyun fıtığının yol açtığı ağrılar başı sağa ve sola çevirmeyi, arkaya doğru yatırmayı zorlaştırır. Bu hareketleri yaparken bıçak gibi giren ağrılar hissedebilirsiniz.

Boyun Fıtığı Teşhisi

Boyun fıtığının teşhis edilebilmesi için doktorunuz fiziksel muayenenizi yaptıktan, ağrının hangi bölgelerde görüldüğünü, ellerde ve kollarda uyuşma ya da güç kaybı olup olmadığını sorduktan sonra MR isteyecektir. Boyun MR’ı sayesinde boyun bölgesinde bulunan omurlar, omurlar arasındaki diskler, bu disklerin etkilediği sinirler ve kaslar net bir biçimde görülebilmektedir. Boyun MR’ı yaklaşık 10-15 dakika sürer ve MR boyunca hareketsiz durmak, kesitlerin net bir biçimde filme yansıması açısından önemlidir. Çeşitli kesitlerden elde edilen filmler boyun fıtığı olup olmadığı, fıtığın ya da fıtıkların ne aşamada bulunduğu ve seçilecek tedavi yönteminin ne olması gerektiği konusunda doktorunuza bir fikir verecektir.

Boyun Fıtığı Nedenleri

Boyun fıtığının başlıca nedenleri; boyun bölgesini etkileyen travmalar (trafik kazası, kafanın çok hızlı bir şekilde ileri ya da geri hareketi, düşme…vb) ve yanlış duruştur. Bazı iş kollarının da boyun fıtığı riskini arttırdığı bilinmektedir. Örneğin sürekli matkapla çalışıyorsanız ya da motosiklet kullanıyorsanız boyun bölgesi aşırı ve düzenli titreşimlerden etkilenebilir. Ayrıca ilerleyen yaşlarda disklere yastıklama özelliğini veren sıvının bir miktar azalması neticesinde boyun fıtığı görülebilir.

Boyun Fıtığı Tedavisi

Boyun fıtığı tedavisinde ilk olarak başvurulan yöntem, boyun kaslarını güçlendirerek omurgaya binen yükü hafifletmeye yönelik egzersizlerdir. Bu egzersizler sayesinde fıtığın ilerlemesi durdurulabilir. Fıtık nedeniyle yaşanan akut ağrıları hafifletmek için doktorunuz ağrı kesici ilaç önerebilir. İlaçla birlikte boyun kaslarını rahatlatan kas gevşetici merhemler kullanılabilir. Eğer ağrılar ilaç tedavisi ile azalmıyorsa ve boyun hareketleri kısıtlanmaya devam ediyorsa fizik tedavi seçeneği değerlendirilebilir. Fizik tedavi ile ağrıların görüldüğü bölgeler güçlendirilir ve fıtığın sinirlere yaptığı basıncın azaltılması hedeflenir.

Yukarıdaki tedavi yöntemleriyle, belirtileri kontrol altına alınamayan boyun fıtığı için ameliyat seçeneği gündeme gelebilir. Uzmanlar boyun fıtığı ameliyatını en son başvurulacak seçenek olarak görmektedir ve mümkün olduğunca cerrahi müdahale dışındaki yöntemlerden sonuç alma yoluna gitmektedir. Ancak bu yöntemlerle sonuç alınamayacağı kesinleşirse fıtığa müdahale edilebilir. Bazı ilerlemiş vakalarda sorunlu diskler alınarak implant diskler kullanılmaktadır. Boyun fıtığı ameliyatı omurgayı ve dolayısıyla sinirleri yakından ilgilendirdiği için önemli ve zorlu bir ameliyat olarak kabul edilebilir.

Nelere Dikkat Edilmeli?

Boyun fıtığı belirtileri ve fıtığın ilerleyişi yaşam tarzının düzenlenmesi ve boyun bölgesini güçlendiren egzersizle önemli ölçüde kontrol altına alınabilir. Boyun fıtığınız varsa ya da boyun fıtığından korunmak için aşağıdakilere dikkat etmenizi öneririz.

• Bilgisayar başında otururken duruşunuzu kontrol edin
• Yürürken dik yürüyün, başınızı öne eğmeyin ve boynunuza yük bindirmeyin
• Boyun bölgesini zorlayan ve başın sürekli hareket halinde olduğu sporlardan uzak durun
• Düzenli egzersiz yapın. Uzmanlar yüzme, yürüyüş gibi egzersizleri öneriyor
• Boyun kaslarını güçlendirmek için egzersiz yapın