Sağlık Rehberi

Çocuklardaki kalp hastalıkları doğuştan olabileceği gibi, sonradan olan hastalıklar da olabilir. Bu hastalıkların bir bölümü genellikle doğumdan hemen sonraki dönemde (hatta doğum öncesi) tanı alırlar. Genellikle bozukluk hamileliğin erken evrelerinde yani organların gelişmeye başladığı dönemde oluşur. Yaklaşık 1000 canlı doğumun 5-10 kadarında kalp anomalisi görülmektedir. Ailelerde bir çocukta doğuştan kalp anomalisi olması halinde bir sonraki çocukta doğuştan kalp hastalığı olma şansı 10 kat  yükselmektedir.Çocuklardaki kalp hastalıkları doğuştan olabileceği gibi, sonradan olan hastalıklar da olabilir. Bu hastalıkların bir bölümü genellikle doğumdan hemen sonraki dönemde (hatta doğum öncesi) tanı alırlar. Genellikle bozukluk hamileliğin erken evrelerinde yani organların gelişmeye başladığı dönemde oluşur. Yaklaşık 1000 canlı doğumun 5-10 kadarında kalp anomalisi görülmektedir. Ailelerde bir çocukta doğuştan kalp anomalisi olması halinde bir sonraki çocukta doğuştan kalp hastalığı olma şansı 10 kat  yükselmektedir.

Ölüm nedenleri sıralaması

Türkiye İstatistik kurumu tarafından geçtiğimiz yıla ait verilere göre ölüm nedenleri incelendiğinde; ilk üç hastalık grubuna ait sıralamanın son 4 yıl boyunca değişmediği ve 2017 yılında da ölüm nedenleri sıralandığında, kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarından ölümlerin yüzde 39,7 ile ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Yani özetle Ülkemizde kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarından ölümler ilk sıradadır ve yaklaşık her 100 kişiden 40'ı kalp hastalıklarından ölmektedir. Çocukluk yaş grubu da bu değerlendirmeden payını almaktadır. Dünyada da ve Ülkemizde olduğu gibi kalp-damar hastalıklarından ölümler, ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer aldığı bilinmektedir.

Kalp hastalıklarının belirtileri

Eğer bir bebekte ağır doğuştan kalp hastalığı varsa, doğumdan hemen sonra veya ilk birkaç ay içinde belirti vermeye başlar; zaman zaman dudaklarında morarma, sık tekrarlayan akciğer enfeksiyonları, beslenme güçlüğü, hızlı soluk alıp verme veya kilo alamama gibi sorunlar yaşayabilirler. Anne babaların bu tür belirtilerin çıkmasını beklemek yerine, yeni doğmuş olan bebeklerini çocuk kardiyoloji bölümü olan bir merkeze götürüp muayenesini yaptırmaları ve gerekiyorsa EKG ve EKO incelemelerini yaptırmaları, doğuştan kalp hastalıklarının erken tanısı açısından büyük önem taşımaktadır. Kalpte duyulan ve üfürüm ismi verilen seslerin büyük bir kısmı zararsızdır, masumdur ve bir süre sonra kaybolur. Çocuklar doktora muayene olurken üfürüm duyularak tanı alırlar. Ancak bazı kalp hastalıkları ise sadece üfürümden başka bir bulgu vermezler. Bu nedenle; çocukların muayenesi sırasında hekim tarafından duyulan kalp üfürümleri erken kalp hastalığının habercisi olabilir. Unutmamak gerekir ki masum gibi görünen bir üfürüm, çok ciddi bir doğuştan kalp hastalığının ilk ve tek bulgusu olabilir.

Erken teşhis önemli

Doğuştan kalp hastalıklarının erken teşhisi ile belirli aralıklarla yakından izlenmeleri çok önemlidir. Hastaların en uygun zamanda ameliyata verilmesi açısından yakın klinik izlem hayati önem taşımaktadır. Anne-babalar günlük telaş içinde, çocuklarının büyüme ve gelişmeleri ile ilişkili bazı ayrıntıları gözden kaçırabilirler. İşte belirli aralıklarla yapılacak olan check-up kontrolleri, çocuğunuzun sağlıklı büyüme ve gelişme süreci gösterip göstermediğini doktorunuzla tartışma ortamı sağlar. Böylece hem çocuk ve hem de anne-baba sürecin sağlıklı bir şekilde devam edip etmediğini öğrenmiş olur. Erken teşhisin her zaman olduğu gibi yararlı bir yöntem olduğu hatırlanmalıdır.